Wodniak jądra – objawy i leczenie

O ile o przypadłościach dotyczących żeńskich narządów płciowych mówi się raczej głośno, naświetlając problem, o tyle schorzenia, dotyczące męskich narządów niejako nadal dla wielu osób stanowią temat tabu. Oczywiście – są to tematy trudne, nierzadko wywołują dyskomfort u pacjentów, warto mieć jednak świadomość tego, jakie są przyczyny oraz co zrobić w sytuacji, gdy dana choroba stanie się naszym udziałem. Przyjrzyjmy się bliżej temu, czym charakteryzują się wodniaki jąder oraz w jaki sposób można je wyleczyć.

Jądra – co warto o nich wiedzieć?

Umieszczone w worku mosznowym jądra stanowią parzyste, męskie gonady. To właśnie one wchodzą zarówno w skład układu rozrodczego, jak i endokrynnego. W tym pierwszym przypadku odpowiadają za proces spermatogenezy, czyli – innymi słowy – produkcję plemników w organizmie mężczyzny. Jeśli chodzi o aspekt endokrynologiczny, jądra produkują także męskie hormony płciowe, czyli androgeny, a wśród nich – testosteron.

Każde jądro składa się z kanalików nasiennych krętych oraz prostych, tworzących sieć jądra. To właśnie w jej wnętrzu, bezpośrednio do najądrza, a następnie nasieniowodu i znajdującego się za nim przewodu wytryskowego, transportowane są w trakcie ejakulacji plemniki. Co istotne, z reguły jedno z jąder wisi nieco niżej niż drugie – i nie ma w tym nic niepokojącego, ponieważ różnica ta wynika z innych struktur naczyniowych, znajdujących się po obu stronach jąder.

Czym jest wodniak jądra?

Podobnie jak inne narządy i części ciała, także jądra mogą zostać zaatakowane przez choroby, a jedną z nich jest właśnie wodniak jądra. W tym przypadku mamy do czynienia z torbielą, czyli pojawiającym się wewnątrz worka mosznowego owalnym tworem, który jest otoczony osłonkami i wypełniony płynem. Inna nazwa wodniaków jąder to hydrocele, czyli – tłumacząc dosłownie – komórki z wodą. Wodniak może powstać przede wszystkim wskutek nie do końca prawidłowego zstępowania jąder do moszny. Ma to miejsce w sytuacji, gdy nie zostanie prawidłowo zasklepiony fragment otrzewnej, zwany wyrostkiem pochwowym.

Wodniak jądra – objawy

Objawy związane z pojawieniem się wodniaka jądra widać gołym okiem – worek mosznowy po jednej ze stron powiększa się, ponieważ jądro z powodu pojawienia się wypełnionego płynem tworu zwiększa swoje rozmiary. Skóra wokół wodniaka nie zmienia jednak swojej barwy ani temperatury – nie ma zatem mowy o zaczerwienieniu, czy też o bólu lub nadmiernej ciepłocie worka mosznowego po jednej ze stron, najczęściej prawej.

Co równie istotne – wodniaki jąder nie powodują bólu ani nie wpływają na możliwość oddawania przez mężczyznę moczu, jeśli jednak rozrosną się do dużych rozmiarów, mogą zacząć uciskać na jądra. A stąd już niedaleko do odczuwania bólu, zwłaszcza w sytuacjach związanych z uprawianiem sportu lub nadmiernym wysiłkiem.

Przyczyny powstawania wodniaka jądra

Wodniaki jąder standardowo podzielić można na dwa rodzaje – są to wodniaki wrodzone, obecne od chwili narodzin w organizmie pacjenta oraz wodniaki nabyte, czyli wtórne. W przypadku wrodzonych wodniaków występują one u dzieci, niekiedy w postaci wodniaków powrózka nasiennego. Powstają one podczas organogenezy i zostają wykryte najczęściej zaraz po urodzeniu się dziecka. W przypadku wodniaków nabytych z kolei wyróżnić można kilka czynników, które mogą odpowiadać za ich powstanie. Zazwyczaj jest to przebyty uraz jądra, zapalenie jądra lub najądrza, a także nowotwór jądra. Do innych sytuacji, mogących doprowadzić do pojawienia się wodniaka zaliczamy operację przepukliny pachwinowej oraz operację żylaków powrózka nasiennego.

Jak wygląda leczenie wodniaków jąder?

W przypadku wodniaków jąder, które uznajemy za wrodzone, zostają one w pierwszej kolejności poddane kilkumiesięcznej obserwacji. Powód jest prozaiczny – większość z nich przed ukończeniem przez dziecko pierwszego roku życia wchłania się samoistnie, a tym samym problem znika. Jeśli to nie nastąpi i wodniak utrzymuje się do ukończenia drugiego roku życia, wówczas na horyzoncie pojawia się widmo operacji małego pacjenta.

W przypadku nabytych wodniaków jąder istnieją dwa podstawowe rozwiązania, pozwalające pozbyć się tej przypadłości oraz towarzyszącego jej dyskomfortu. Lekarz może nakłuć mosznę, a następnie odbarczyć ją, czyli odprowadzić znajdujący się w niej płyn, występujący w wodniaku. Możliwe jest także dodatkowe usunięcie nadmiaru osłonek, które pokrywały znajdującego się w jądrze wodniaka, co ma znaczenie zwłaszcza przy większych powierzchniowo zmianach zachodzących w jądrach pacjenta.

Czy wodniak jądra jest niebezpieczny dla zdrowia?

Jak zostało już powiedziane, wodniaki jąder pojawiają się zarówno tuż po urodzeniu, jak również na późniejszych etapach życia.  W przypadku najmłodszych wodniak każdorazowo stanowi niegroźną wadę wrodzoną, która zresztą pojawia się dość często. Samoistnie wchłaniany przez organizm, nie stanowi żadnego zagrożenia, dlatego lekarze zalecają u noworodków po prostu uzbrojenie się w cierpliwość. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku osób dorosłych, a także u starszych dzieci, u których mamy do czynienia z nabytym wodniakiem jądra. Wówczas usunięcie chirurgicznie wodniaka staje się koniecznością, ponieważ pozostawienie go w organizmie nie tylko prowadzi do dyskomfortu pacjenta, ale także – z racji ciągłego powiększania się wodniaka – może sprawiać ból i utrudniać normalne funkcjonowanie.

Przeczytaj więcej o zabiegach urologicznych w naszej klinice.